Δευτέρα 17 Σεπτεμβρίου 2007

Γράμμα από τον Μίμη

σύντροφε και φίλε Γιώργο,
σύντροφε και φίλε Βαγγέλη

Το ΠΑΣΟΚ σε οριακό σημείο

Το ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει, όπως το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, να γλιστρήσει στη μοιραία φάση, πέρα από κείνο το σημείο μηδέν που χάνεις τη θέληση να αγωνιστείς και να σκεφτείς διαφορετικά, όπου κυριαρχεί ο πόλεμος βαρόνων και μηχανισμών και απουσιάζει κάθε επανιδρυτική καινοτομία, που και χρυσάφι να πιάσεις κάρβουνο γίνεται, οι διανοητικές, προγραμματικές και ψυχολογικές μπαταρίες σου αδειάζουν και οι πιο έξυπνες ιδέες σου πέφτουν στην ανυποληψία. Είναι εκείνη η φάση που η κοινωνική σου εκπροσώπηση και πολυσυλλεκτικότητά σου μπαίνουν σε κρίση και ο πολιτικός και ιδεολογικός σου λόγος μένει μετέωρος. Εδώ και τώρα λοιπόν καίρια και οριστική λύση.

Το status quo να ‘ναι καλά και το ΠΑΣΟΚ ας ηττηθεί

Η σωρία των λαθών της ηγεσίας συνολικά έχει τελικά έναν κοινό παρονομαστή: τις τυπικές και άτυπες συμπαιγνίες στην κορυφή για τη συντήρηση ενός status quo που είχε μπει σε κρίση. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Πρόεδρός μας που εκφράζει κάτι διαφορετικό στην πολιτική ζωή, είτε γιατί δεν είχε ένα συνεκτικό ανανεωτικό σχέδιο, είτε γιατί εκτίμησε λανθασμένα τις ισορροπίες στη βάση του κόμματος και στην κοινωνία, είτε γιατί ενδεχομένως πιέστηκε πανταχόθεν από ποικίλα «ισχυρά ερείσματα» πρακτικά γλίστρησε, παρά τις πεποιθήσεις του, σε θεματοφύλακα του διαχρονικού status quo σε μία εποχή που αυτό είχε μπει σε παρακμή και ταυτόχρονα τον απαξίωνε.

Πρόεδρε Γιώργο Παπανδρέου, φίλε Βαγγέλη

Στο «Ζητούνται Αλχημιστές» είχα γράψει μια προειδοποίηση αφιερωμένη εξαιρετικά στον Πρόεδρό μας:

«Κάθε ηγέτης αντιπολίτευσης πρέπει να πείσει ότι το κόμμα του όταν επιστρέψει στην εξουσία θα είναι καλύτερο από εκείνο που καταψήφισε ο λαός και να έχει ξεκαθαρίσει μέσα του ποιο ‘κόμμα’ κερδίζει τις εκλογές, ποιο δεν κερδίζει και ποιο ‘κόμμα’ δεν πρέπει με τίποτα να κερδίσει…»

Πώς μπορούσες να πείσεις Πρόεδρε ότι το ΠΑΣΟΚ που θα έρθει θα είναι καλύτερο όταν το Πολιτικό Συμβούλιο που σχημάτισες ήταν μία μικτή υπουργική επιτροπή όλων των κυβερνήσεών μας; Τι πείραζε να διαλέξεις τα πιο έγκυρα από τα «παλιά», καθιερωμένα πρόσωπα, αυτά που δεν ερεθίζουν αρνητικά την κοινή γνώμη και ταυτόχρονα να δώσεις περισσότερες ευκαιρίες σε ικανά νέα πρόσωπα με μια συντεταγμένη στρατηγική ανανέωσης κι όχι με πρόχειρες, ευκαιριακές αναδείξεις; Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις στηρίχθηκες σε κρίσιμους τομείς για την πολιτική μας σε στελέχη που ανήκουν «στο κόμμα που δεν μπορεί και δεν πρέπει να κερδίσει εκλογές» σε φθαρμένα υλικά. Θυμάσαι τι φώναζε ο κόσμος μας και στο είχα επισημάνει; - «Ο Παπανδρέου έχει την εμπιστοσύνη μας αλλά το "κάδρο" πίσω του μας απελπίζει». Τομείς της Κεντρικής Επιτροπής όλο το προεκλογικό 2007 υπολειτουργούσαν ή είχαν να συνεδριάσουν ακόμα και εννιά μήνες, όπως αυτός που ανήκω εγώ, γιατί είχαν μετατραπεί σε προσωπικά προεκλογικά Γραφεία Τύπου, σε εκδοτήρια ξύλινων μονότονων, καταγγελτικών ανακοινώσεων των υπεύθυνων. Γιατί δε λειτουργούσαν μία σειρά Τομείς του κόμματος; Αιτία είναι το status quo, η υποβάθμιση των δημιουργικών συντροφικών σχέσεων σε διοικητικές σχέσεις προϊσταμένων – υφισταμένων.

Γιατί οι θεμελιακές ιδέες του Προγράμματος αγνοήθηκαν, έμειναν ορφανές, δεν εξειδικεύτηκαν έγκαιρα, δεν αποτέλεσαν πολιορκητικό κριό εναντίον της Δεξιάς και δεν λειτούργησαν σαν χειροπιαστή απάντηση στις συγκεκριμένες ανάγκες της κοινωνίας; Γιατί; Απλούστατα, γιατί κατά κανόνα οι αξιωματούχοι, πλην τιμητικών εξαιρέσεων, αγνοούσαν με περιφρόνηση οποιαδήποτε ιδέα ξεπερνούσε τη δική τους προσωπική, υπουργική εμπειρία. Αντίθετα βολεύονταν στο παραδοσιακό δικομματικό πινγκ – πονγκ της αλληλοκαταγγελίας «επί των ημερών μας, επί των ημερών σας», το οποίο δημιουργούσε την πλασματική εντύπωση εξομοίωσης των δύο κομμάτων και εξαντλούσε την κοινωνία. Κι όμως όλα αυτά τα είχαμε πει και τα είχαμε δημοσιεύσει σε πολλές παραλλαγές αλλά τίποτε δεν άλλαζε. Πρόκειται για μια συνολική αποτυχία του Πολιτικού Συμβουλίου, το οποίο καλά θα ήταν να παραιτηθεί άμεσα έστω για συμβολικούς λόγους.

Είχαμε εδώ μία κλασική περίπτωση «groupthink» όπου μαζεύονται είκοσι – τριάντα ικανοί και έξυπνοι άνθρωποι και το τελικό αποτέλεσμα αυτής της ομαδικής ευφυΐας είναι πολύ πιο κάτω από το επίπεδο του λιγότερου έξυπνου της παρέας.

Θα μπορούσα να διατυπώσω τουλάχιστον πενήντα αφελείς ερωτήσεις για ανεξήγητες αποτυχίες όπως π.χ. γιατί χάσαμε Δήμους - προπύργια του ΠΑΣΟΚ από μάχες μηχανισμών όπως στο Περιστέρι και στο Αιγάλεω ή γιατί δεν συγκροτήθηκε ποτέ η Νεολαία του ΠΑΣΟΚ σε μια εποχή που χρειάζονταν επειγόντως η παρέμβασή της. Κι όμως πάλι θα βρείτε πίσω την παθολογία του status quo.

Ασφαλώς ο Πρόεδρός μας έχει την πρώτη ευθύνη αλλά και το Πολιτικό Συμβούλιο ασφαλώς δε διάβαζε εφημερίδα. Να γιατί δεν θα λύσουμε τα βαθύτερα προβλήματα του Κόμματος μετατρέποντας τον Γιώργο Παπανδρέου σε αποδιοπομπαίο τράγο και δεν μπορούμε να συρρικνώσουμε τις αναγκαίες αλλαγές και τις επιλογές μας αποκλειστικά και μόνο στο πρόσωπο του ηγέτη.

Σύντροφε Πρόεδρε Γιώργο Παπανδρέου, σύντροφε Βαγγέλη, όλα αυτά τα έχουμε συζητήσει πολλές φορές και το κόμμα θέλει καθαρές απαντήσεις για να υπάρξει μία νέα ελπίδα και εμπιστοσύνη. Ασφαλώς υπήρξαν προεκλογικά λανθασμένοι και ακατανόητοι χειρισμοί της τελευταίας στιγμής όπως αυτός που οδήγησε τη Φώφη μας εκτός Υπερνομαρχίας αλλά επιμένω ότι τα αίτια της τέταρτης ήττας σε τριάμισι χρόνια είναι βαθύτερα. «Όλες οι μάχες κερδίζονται ή χάνονται πριν οι αντίπαλοι στρατοί εμφανιστούν στο τελικό πεδίο της μάχης», λέει ο σοφός της τέχνης του πολέμου Σεν – Τσου.

Δυστυχώς στην Ιστορία συχνά η ηγεσία έλκεται από την αυτοκαταστροφή της και οι ηγέτες για μία σειρά ψυχαναλυτικούς και άλλους λόγους γίνονται ασύνειδα σκηνοθέτες της αποτυχίας τους.

Σύντροφε Πρόεδρε Γιώργο, σύντροφε Βαγγέλη θεωρώ αυτονόητο ότι θα διεκδικήσετε την εντολή της βάσης του κόμματος όχι για να διαχειριστείτε καλύτερα το ίδιο status quo και όχι βέβαια σαν μέρος ενός συστήματος που καταδίκασε ο λαός με την ψήφο του.

Τι ζητούμε από τον ηγέτη του ΠΑΣΟΚ;

Πρώτο: Να είναι εκλέξιμος! Η πολιτική είναι παιγνίδι για σκληρούς παίχτες. Παίζεις για να κερδίσεις. Ο ηγέτης πρέπει να διασφαλίσει τη νικηφόρα προοπτική του κόμματος στις ευρωεκλογές και τις επόμενες εκλογές. Με λογικές «παρενθέσεων» της Δεξιάς και κομματικούς ψευτοσυναγερμούς η μάχη είναι χαμένη. Το ΠΑΣΟΚ κάνει πρωταθλητισμό, δεν είναι κόμμα διαμαρτυρίας που παραπονείται διαρκώς για το διαιτητή.

Δεύτερο: Να διασφαλίζει ότι το ΠΑΣΟΚ θα κάνει τη διαφορά με τη Δεξιά σ’ όλους τους τομείς αλλά ταυτόχρονα θα είναι υπέρβαση μίας σειράς παθολογιών του πολιτικού συστήματος στις οποίες, σ΄ ένα βαθμό, εμπλέκεται και το ίδιο λόγω της μακρόχρονης διακυβέρνησης.

Τρίτο: Να κάνει θεμελιώδες στοιχείο της ηγεσίας του την επανίδρυση του ΠΑΣΟΚ, την ιδεολογική, προγραμματική, πολιτική, οργανωτική, ηθική και αισθητική ανασυγκρότηση της δημοκρατικής αριστεράς και ευρύτερης κεντροαριστεράς. Στο γενετικό υλικό του ΠΑΣΟΚ υπάρχει ο ιδρυτικός κωδικός «αλλαγή, αλλαγή, αλλαγή». Για να αλλάξουμε τα πράγματα πρέπει να αλλάζουμε οι ίδιοι. Τo DNA του ΠΑΣΟΚ είναι ασυμβίβαστο με τη στασιμότητα, τη συντήρηση, το status quo και τις αλαζονικές και καθεστωτικές συμπεριφορές.

Τέταρτο: Να απελευθερώσει τις δημιουργικές δυνάμεις του κοινωνικού ΠΑΣΟΚ, της κοινωνικής Αριστεράς και να ανανεώσει το πολιτικό προσωπικό του κόμματος σ’ όλα τα επίπεδα σύμφωνα με τις αξίες και τα χαρακτηριστικά της δημοκρατικής σοσιαλιστικής αριστεράς κι όχι με την αναρριχητική κουλτούρα ενός κρατικοποιημένου κόμματος – καρτέλ. Το κόμμα μας χρειάζεται να προετοιμάσει μεθοδικά μια κρίσιμη μάζα νέων ηγετικών ταλέντων που θα δώσουν ένα νέο τόνο στην κομματική ζωή και θα ανεβάσουν τα στάνταρντ της πολιτικής στη χώρα μας.

Πέμπτο: Να διασφαλίσει την ενότητα του χώρου μας μέσα στην επανίδρυσή του και να αποφύγει τις εχθρικές στοιχίσεις, τις μάχες μηχανισμών και τους αποκλεισμούς.

Σύντροφοι, όσοι θα έχετε ως το τέλος το κουράγιο και τα κότσια να διεκδικήσετε το τιμόνι του ΠΑΣΟΚ έχετε υποχρέωση να κοινοποιήσετε το σχέδιό σας για την επανίδρυση του ΠΑΣΟΚ για την Αριστερά της επόμενης εικοσαετίας και το όνειρό σας για την ελληνική κοινωνία. Αυτή τη στιγμή χρειάζονται «απαντήσεις, απαντήσεις, απαντήσεις» κι όχι ταξινομήσεις προσώπων. Σήμερα 17/9 δεν ξέρουμε ποιος από σας θα κερδίσει στο «ραντεβού με την ιστορία». Μην ξεχνάτε όμως ότι οι χρυσές ευκαιρίες στην πολιτική είναι μία, δύο το πολύ, όσες και οι απειλές αιφνίδιου πολιτικού θανάτου.

Σύντροφε Βαγγέλη στο Ζάππειο ευτυχώς εμφανίστηκες μόνος σου. Πρόσεξε κι εσύ το κάδρο! Μην ξεχνάς τη συμβουλή του Μακιαβέλλι στους ηγέτες που θέλουν να είναι δημιουργοί νέων καταστάσεων. Άγρια μοναξιά! "Μόνος", ελεύθερος από κάθε εξάρτηση να ξεκινά μία νέα ιδρυτική πράξη.

Σύντροφε Πρόεδρε Γιώργο Παπανδρέου που έχεις ολόψυχα το σεβασμό και την αγάπη μου για την ξεχωριστή σου ποιότητα, στο «Ζητούνται Αλχημιστές» σου είχα αφιερώσει, ανάμεσα σε άλλες, αυτές τις γραμμές:

«Κανείς όμως ηγέτης, ακόμα κι αν είναι Παπανδρέου, ακόμα κι αν είναι ο ικανότερος ηγέτης του κόσμου, δεν αντέχει να τραβήξει μακριά αν είναι «χρεωμένος» να κουβαλήσει στις πλάτες του όλους τους «σταυρούς» που αναπόφευκτα συνοδεύουν μια εικοσάχρονη διακυβέρνηση. Κάθε κόμμα, κάθε ηγέτης αντιπολίτευσης πρέπει να επιλέξει εκείνο το «θέμα», εκείνον το βασικό κρίκο από τον οποίο πρέπει να αρπαχτεί δυνατά για να στρίψει το τιμόνι, να κάνει μια νέα αρχή, να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων, να σπάσει το καθιερωμένο παιχνίδι, να περάσει πάνω από τα παλιά σύνορα και να εκτιναχθεί νικηφόρα στο κέντρο της πολιτικής ζωής» (σ.117).

Δυστυχώς αυτή η καίρια πρωτοβουλία δεν πάρθηκε. Πιστεύω ωστόσο ότι ακόμα και τώρα υπάρχει δυνατότητα για μία συναινετική λύση στο κόμμα που θα επιβεβαιώσει μαζικά η βάση των μελών και φίλων του κόμματος.

Με την αγάπη μου

Μίμης