Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2010

Ένα χρόνο πριν: Επί ξύλου κρεμάμενος στο Νταβός


Κάθε ελληνική τραγωδία έχει τη δική της μοιραία στενή διασταύρωση «Δελφών- Δαυλίδας». Στο δράμα που ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μας η διχάλα τοποθετείται σε μια χιονισμένη κοιλάδα στις Αλπεις. Εκεί πρώτη φορά ο πρωταγωνιστής συνειδητοποιεί ότι γίνεται παίγνιο περιστάσεων που τον ξεπερνούν, ότι προορίζεται για τον σταυρό, να πληρώσει για όλα τα παλιά ανεξόφλητα «χρέη», και ακούσια ή ημιακούσια ακολουθεί τον μοιραίο δρόμο, θαρρείς και υπακούει στο εσωτερικό κάλεσμα της Τroika Μοίρας, της Τριπλής Θεάς των Ελλήνων. Εκεί ξεδιαλύνει τον χρησμό-αίνιγμα της Σφίγγας κι έρχεται η αιφνίδια φώτιση: «Λεφτά υπάρχουν μόνο αν έχεις το τυπογραφείο κι εσύ δεν το έχεις. Ξέχνα το δόγμα ότι τα κράτη ποτέ πια δεν χρεοκοπούν και μάλιστα ποτέ στη ζώνη του ευρώ».
Εκεί, σε παγκόσμια δημόσια θέα, σε ζωντανή σύνδεση με Βloomberg ΤV, ΝΒC, Reuters ΤV, δανειστές και δανειζόμενοι αντικρύζουν επί ξύλου κρεμάμενο εκείνον που ανακήρυξαν «το πιο περιζήτητο πρόσωπο στο Νταβός» και κάνουν πρώτη φορά ταυτόχρονα την τρομερή σκέψη: το απίθανο για την Ελλάδα και την ευρωζώνη μπορεί να γίνει πιθανό. Κάθε φράση του όπως «η Ελλάδα δεν ζητά δάνειο από την Ε.Ε.» ή «πρόκειται απλώς για κερδοσκοπική επίθεση στο ευρώ» αντιστρέφεται και θα χρησιμοποιηθεί εναντίον του. Το τζίνι έχει βγει από το μπουκάλι κι όταν κάποτε επιστρέψει, τίποτα πια δεν θα είναι το ίδιο στην Ελλάδα, την ευρωζώνη και ίσως στην παγκόσμια οικονομία.

Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου 2010

Ερωτήσεις προς Στρος-Καν στην Επιτροπή Οικονομικών


Στο τέλος του βίντεο υπάρχει και η αρχική τοποθέτηση του Ντομινίκ Στρος-Καν στην Επιτροπή.
Στρος-Καν στην Επιτροπή Οικονομικών (video)


Δελτίο Mega 7/12/10 (video)

Παρουσίαση της "Εβδομης Αίσθησης" στην ΑΘήνα

Σας προσκαλώ όλους και όλες στην παρουσίαση του νέου μου βιβλίου


Η ΕΒΔΟΜΗ ΑΙΣΘΗΣΗ troika Μοίρα


τη Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2010 και ώρα 13.00
στη στοά Σπυρομήλιου, στο CityLink, δίπλα στο εστιατόριο Pasaji


Θα μιλήσουμε μαζί με τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδόση Πελεγρίνη και το δημοσιογράφο Σταύρο Θεοδωράκη.

Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010

«Μας στοιχειώνει το σύνδρομο του Ορφέα»

Συνέντευξη στη Χρύσα Νάνου για τον "Αγγελιοφόρο"
Αν τα περισσότερα βιβλία σας διεκδικούν τον τίτλο του «ακατάτακτου» σε λογοτεχνικά είδη, το τελευταίο αυτό φαίνεται να είναι πρωταθλητής. Το θέμα υπαγόρευσε τον τρόπο γραφής; Πώς φαντάζεστε ότι θα εγγραφείτε στην ιστορία της λογοτεχνίας;
Πέφτουμε, πέφτουμε από τα 30.000 πόδια και η «Εβδομη Αίσθηση - troika Μοίρα» είναι ένα «ελληνικό όνειρο», ίσως μια παραίσθηση στην «Εντατική» που βρίσκεται η πατρίδα μας. Εχει γραφτεί σαν μια συνειρμική καταιγίδα από μικροϊστορίες με τη γλώσσα μιας εσπεράντο των αισθήσεων. Γράφω «προφορικά» στη μεθόριο και στις διασταυρώσεις διαφορετικών κλάδων της γνώσης. Προσπερνώ τις ταξινομήσεις και στο βιβλίο αυτό είμαι ο Λαθρεπιβάτης με το Κόκκινο και το Μαύρο. Ασκούμαι σιγά σιγά στη μέθοδο του εγγαστρίμυθου Ευρικλή, ώστε το μήνυμα να ακούγεται και ο αγγελιοφόρος να εξαφανίζεται. Πάω, δηλαδή, για εξαφάνιση.
Από το positive thinking φαίνεται να περνάμε στο negative thinking, εξαιτίας του καπιταλισμού. Υιοθετείτε το σχήμα του μαρξικού ντετερμινισμού;
Η «Εβδομη Αίσθηση» είναι η εξομολόγηση ενός αισιόδοξου πεσιμιστή και διερευνά τις ιστορικές μεταβολές της ψυχικής διάθεσης. Εμπνέεται από ένα διονυσιακό πεσιμισμό. Η θετική και αρνητική σκέψη σαν κοινωνικά ρεύματα εναλλάσσονται στον «ψυχολογικό κύκλο» του καπιταλισμού. Σ’ αυτό το βιβλίο ο Μαρξ ζηλεύει τον Αισχύλο και τον Ευριπίδη και βέβαια η Τρόικα Μοίρα δεν είναι άκαμπτη και νομοτελειακή. Επιβάλλεται μέσα από ελεύθερες επιλογές. Οι πρωταγωνιστές, ακόμη και όταν δε συναισθάνονται την τραγική τους θέση, γίνονται παίγνιο περιστάσεων που τους ξεπερνούν, παρασύρονται από σφάλμα σε σφάλμα, παραγνωρίζουν τα «σημάδια» και τις προειδοποιήσεις, έτσι που να λες μωραίνει Κύριος ον βούλεται απολέσαι, θαρρείς και υπακούουν σε ένα κρυφό κάλεσμα της Μοίρας στο δρόμο της καταστροφής.
«Η μνήμη δεν είναι η φυλακή μας», γράφετε. Ακόμη και τώρα, όμως, οι Ελληνες συνεχώς προς τα πίσω κοιτάζουμε. Υπό τις παρούσες συνθήκες πού θα ‘πρεπε κατά τη γνώμη σας να στρέψει κανείς το βλέμμα του;
Ναι, στοιχειώνει μέσα μας το σύνδρομο Ορφέα - Ευρυδίκης. Ας κοιτάξουμε και εντός μας, ας αναγνωρίσουμε τις ψυχικές μας διαφοροποιήσεις και ας συνομιλήσουμε με τους πιθανούς «εαυτούς» μας. Ισως ξαναβρούμε μέσα μας το ένστικτο του Αργοναύτη, του ανθρώπου της εξερεύνησης, της δημιουργίας, του εύλογου ρίσκου. Η «Εβδομη Αίσθηση» ονειρεύεται μια συνάθροιση των νέων Αργοναυτών.
Βρίσκετε τη Θεσσαλονίκη «πιο γοητευτική» μετά την εκλογή Μπουτάρη; Η γοητεία μιας πόλης βρίσκεται στα πρόσωπα εκείνων που τη διοικούν;
Η Θεσσαλονίκη μέσα μου είναι μια πόλη - «κοράλλι», βυθισμένη σε μια θάλασσα νοσταλγίας. Σ’ αυτήν είχα αφιερώσει το παλιό μπλουζ του Τζον Λι Χούκερ, «Don’t look back». Μάταια. Ο Γιάννης είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για μια υγρή, αγαπητική πολιτεία που «δανείζει» τη γοητεία της, δεν τη δανείζεται.
Το γεγονός ότι επιχειρείτε μια τόσο σαφή πολιτική αλληγορία μήπως καθιστά το βιβλίο συγκυριακό;
Οχι, είναι μια αλληγορία που διερευνά το παράδοξο της ανθρώπινης κατάστασης σε ζοφερούς καιρούς με το ψυχικό και πνευματικό βάθος των Ελλήνων που έζησαν τριάντα πέντε και πάνω ζωές πριν από μας. Δανείζεται μόνο την ενέργεια και το πάθος της από τη νέα ελληνική τραγωδία με τίτλο «Υβρις - Νέμεσις στην Αθήνα».
Ακόμη κι όταν κάνει λόγο για την αναδιάρθρωση του χρέους…
Ναι, και τότε μας μεταβάλλει σε ωτακουστές της απίστευτης περιπέτειας του Πλάτωνα με τον Διονύσιο των Συρακουσών, τον πρώτο στην Ιστορία που έκανε αναδιάρθρωση χρέους διά του τυπογραφείου. «Λεφτά υπάρχουν» φώναξε και έκανε τη μια δραχμή δύο

Τετάρτη 1 Δεκεμβρίου 2010

Ο λαθρεπιβάτης με το κόκκινο και το μαύρο

Μια γεύση της "Εβδομης Αίσθησης" (με κλίκ στη γωνία της εφαρμογής οι σελίδες θα μεγεθυνθούν)


Υπενθυμίζω ότι μπορείτε να κατεβάσετε την ψηφιακή έκδοση του βιβλίου με ελεύθερη τιμή από το μηδέν ως το άπειρο μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010.

To βιβλίο θα κατέβει σε μορφή epub.

Για να το διαβάσετε θα χρειαστείτε ένα δωρεάν πρόγραμμα ανάγνωσης όπως το
Adobe Digital Editions, το Stanza ή και το Bookworm.

Τρίτη 30 Νοεμβρίου 2010

Η "Εβδομη Αίσθηση" στη Θεσσαλονίκη


product description

 Tο PUBLIC και οι ΕΚΔΟΣΕIΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ σας προσκαλούν στην παρουσίαση του νέου βιβλίου του ΜΙΜΗ ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗ 

Η έβδομη αίσθηση - troika Μοίρα 

την Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 2010, στις 7.00 μ.μ.


Ο συγγραφέας θα συνομιλήσει με τους αναγνώστες και θα υπογράψει τα βιβλία του.

Public Θεσσαλονίκης (Στοά Χιρς, Τσιμισκή) | 03/12/2010 | 19.00

Δευτέρα 22 Νοεμβρίου 2010

Ελεύθερη πρόσβαση της νεολαίας στο βιβλίο με ελεύθερη τιμή




Η Έβδομη Αίσθηση - troika Μοίρα, ένα ελληνικό όνειρο ίσως και παραίσθηση στην "Εντατική" που βρίσκεται η πατρίδα μας.


To βιβλίο θα κατέβει σε μορφή epub.

Για να το διαβάσετε θα χρειαστείτε ένα δωρεάν πρόγραμμα ανάγνωσης όπως το
Adobe Digital Editions, το Stanza ή και το Bookworm.

O λαθρεπιβάτης με το κόκκινο και το μαύρο.

Ένας Λαβύρινθος με διαβολικά κάτοπτρα. Xιλιάδες μικροϊστορίες και καμιά. H εσπεράντο των αισθήσεων. Tο παράδοξο της ανθρώπινης κατάστασης σε δύσκολους καιρούς.



Η Έβδομη Αίσθηση - troika Μοίρα κυκλοφορεί από σήμερα και σε όλα τα βιβλιοπωλεία.


Κυριακή 21 Νοεμβρίου 2010

Το κάλεσμα της Τρόικας Μοίρας


(Συνέντευξη στο “7” της Ελευθεροτυπίας, στην Παρή Σπίνου)


Πώς θα περιγράφατε το βιβλίο σας;
Πέφτουμε, πέφτουμε από τα 30,000 πόδια και η Έβδομη Αίσθηση είναι ίσως ένα «ελληνικό όνειρο» ή μια παραίσθηση στην «Εντατική» που βρίσκεται η πατρίδα μας.
Το «ελληνικό» πώς προκύπτει;
Οι σπονδυλωτές μικροαφηγήσεις μου επιχειρούν να ρίξουν ένα συνειρμικό ημίφως στο παράδοξο της ανθρώπινης κατάστασης σε ζοφερούς καιρούς με το ψυχικό βάθος και τον «τρόπο» των Ελλήνων που έζησαν τριάντα πέντε και πάνω διαδοχικές ζωές πριν από εμάς.
Πώς προέκυψε αυτή η αντίδραση εν μέσω κρίσης όταν όλοι υπέθεταν ότι θα γράφατε φέτος ένα άμεσο πολιτικό βιβλίο;
Βίωνα έντονα το μάταιο των προσπαθειών μου να στείλω έγκαιρα ένα σήμα κινδύνου για την επερχόμενη χρεοκοπία με τα προηγούμενα βιβλία μου όταν με επισκέφθηκε, όπως στα εικοσιένα μου, σε μια τραγικά δύσκολη στιγμή στα χρόνια της δικτατορίας η Φωνή, το προσωπικό μου δαιμόνιο, ο υποβολέας μου, ο Επιμενίδης, ο κρητικός σοφός που διατύπωσε το λογικό γρίφο «όλοι οι Κρητικοί είναι ψεύτες». Έτσι ξαναγίνομαι ο Λαθρεπιβάτης με το Κόκκινο και το Μαύρο και παίρνω «φιλοσοφικά» την τραγική μας κατάσταση. Στο κακό που μας βρήκε υπάρχει ένα ακόμα μεγαλύτερο.
Τι είναι η έβδομη αίσθηση;
Είναι μια εσπεράντο των αισθήσεων που γίνεται εφικτή μέσα από το ανέφικτό της. Είναι χιλιάδες ιστορίες και καμιά. Είναι μια ενστικτώδης, διαισθητική πυξίδα απέναντι στους «πιθανούς εαυτούς» και τους «πιθανούς κόσμους» μας. Υφαίνεται, ξεϋφαίνεται σαν το πλεκτό της Πηνελόπης και επαναλαμβάνει το ίδιο με χρησμό μήνυμά της: τα πράγματα μπορεί να είναι διαφορετικά. Τελικά είναι μια ισχυρή μεταφορά.
Νιώθετε σαν μεταμοντέρνος Ευρικλής, εγγαστρίμυθος ή σαν Επιμενίδης που προβλέπει τα μελλούμενα; Κατά πόσο έχετε δικαιωθεί στις προβλέψεις και κατά πόσο έχετε εισακουστεί αυτά τα χρόνια;
Τα τελευταία δέκα χρόνια στράφηκα ψυχαναγκαστικά σχεδόν σε βιβλία που προετοίμαζαν έγκαιρα τη σκέψη μας για την επικείμενη ακολουθία σεισμικών δονήσεων της μεγάλης κρίσης. Έγραφα και έλπιζα να διαψευστώ. Από το Βαμπίρ και Κανίβαλοι για την κατάρρευση των ασφαλιστικών συστημάτων και το Θηλυκό Πόκερ για την χρηματοπιστωτική κρίση μέχρι το Λευκό Κοτσύφι για τη μεγάλη κρίση. Κι από το Ζητούνται Αλχημιστές μέχρι το Ε, Πρόεδρε, πριν τις εκλογές για τα θέματα ηγεσίας εν μέσω χρεοκοπίας. Ακριβώς για αυτό το λόγο ασκούμαι τώρα στην τέχνη του εγγαστρίμυθου Ευρικλή από τη Λέσβο ώστε να μεταβιβάζω ιδέες δίχως να φαίνομαι. Το μήνυμα να ακούγεται, ο αγγελιοφόρος να εξαφανίζεται. Έτσι ελπίζω να αποφύγω το σύνδρομο της Κασσάνδρας ή το σύνδρομο «κομματιάστε τον αγγελιοφόρο». Βέβαια πιο αποτελεσματικό, για όλο το φάσμα από την αριστερά ως το ΠΑΣΟΚ και τη Δεξιά, θα ήταν να γράφω με αμερικάνικο ψευδώνυμο, ας πούμε Τζέημι Άντριου. Ίσως το κάνω και αυτό.
Τώρα όμως κάνετε μια τραγική προαναγγελία. Το κακό χτυπά στην τρίτη γενιά, στον «εγγονό», όπως διαπιστώνει ο Αισχύλος. Η Έβδομη Αίσθηση γίνεται μύηση στην τραγική γνώση κι η Τρόικα Μοίρα κινεί τα νήματα στη Νέα Ορέστεια, στη νέα ελληνική τραγωδία με τίτλο “HybrisNemesis in Athens”. Η Τρόικα Μοίρα όμως δεν είναι προδιαγεγραμμένη;
Δεν είναι άκαμπτη, νομοτελειακή. Όμως ο «εγγονός», σ’ όλες τις ιστορικές εποχές, ο άνθρωπος της τρίτης γενιάς κάνει ελεύθερα επιλογές και διαμεσολαβεί ημιακούσια θαρρείς για να πραγματωθεί η Τρόικα Μοίρα. Ακόμα κι αν οι πρωταγωνιστές συμπεριφέρονται σαν πρόσωπα παρωδίας γίνονται παίγνιο περιστάσεων που τους μεταμορφώνουν σε ήρωες τραγωδίας. Είτε συνωμοτούν τα διαβολικά γεγονότα, είτε ολιγωρούν, είτε κάνουν επιλογές σε πρόσωπα, σχήματα και καταστάσεις που οδηγούν στο χαμό, είτε παραγνωρίζουν τα «σημάδια» και τις προειδοποιήσεις, θαρρείς και υπακούουν σε ένα εσωτερικό κάλεσμα της Τρόικας Μοίρας.
Εσείς ξαναγίνεστε «Πυλάδης», το τρίτο επιπλέον μάτι αλλά ωστόσο αυτή η τραγική αίσθηση χάνεται σήμερα και η αντιμετώπιση της μεγάλης κρίσης γίνεται λογιστική διευθέτηση της Τρόικας…
Ασφαλώς, εξατμίζεται το τραγικό που μεταμορφώνει εσωτερικά τους ανθρώπους και την κοινωνία και η κίνηση για απελευθέρωση στερείται ψυχικού και πνευματικού βάθους ενώ η κοινωνία διασπάται στον πόλο της παθητικής προσαρμογής (καρικατούρα του Ναι) και στον πόλο της ανερμάτιστης αρνητικότητας (γελοιογραφία του Όχι) ακόμα και της μαζοχιστικής απόλαυσης της καταστροφής.
Γελοιοποιείτε το κίνημα του Positive Thinking και επιχειρείτε να δώσετε ένα νέο νόημα σ’ έναν πεσιμισμό αριστερό, διονυσιακό ή ακόμα και αναρχικό (Μπλανκί).  Είναι τελικά Η Έβδομη Αίσθηση η εξομολόγηση ενός αισιόδοξου πεσιμιστή;
Ο οπτιμιστής εντός μας βλέπει τις ευκαιρίες, διαθέτει ένα πρόγραμμα για την πρόοδο αλλά ο πεσιμιστής μας υπενθυμίζει ότι υπάρχουν παγίδες, βρισκόμαστε σε μια ακυβέρνητη βάρκα που κλυδωνίζεται από απρόβλεπτες καταιγίδες. Ο οπτιμιστής συγκεντρώνει το βλέμμα του στο ένα δέκατο του παγόβουνου που είναι ορατό, ο πεσιμιστής στα εννέα δέκατα. Η Έβδομη Αίσθηση φέρνει στην επιφάνεια τους μεγάλους και μικρούς κύκλους της ψυχικής και πνευματικής διάθεσης που συνδέονται, δίχως να συγχρονίζονται, με τους αντίστοιχους κύκλους και μετασχηματισμούς του καπιταλισμού.
Είναι βέβαιο ότι η προσοχή θα στραφεί στο τελευταίο κεφάλαιο: Μαγικά Σανδάλια. Εκεί αφού έχετε ξεγυμνώσει τους μηχανισμούς αυτοδικαιολόγησης – αυτοεξαπάτησης και διπλής συνείδησης εν μέσω οικονομικής χρεοκοπίας βάζετε τον Πλάτωνα και τον Διονύσιο των Συρακουσών να «αναδιαρθρώνουν» το ελληνικό χρέος, να αναθεωρούν το μνημόνιο, να μας αποδεσμεύουν από την εκ του σύνεγγυς εποπτεία της τρόικας! Η αφήγηση σας βρίσκεται σε αντίθεση με την «επίσημη»;
Η Έβδομη Αίσθηση μας μετέτρεψε σε ωτακουστές του Πλάτωνα και του Διονύσιου ο οποίος έκανε την πρώτη στην ιστορία αναδιάρθρωση χρέους και υλοποίησε τον χρησμό «Λεφτά υπάρχουν δια του τυπογραφείου», αφού μετέτρεψε με την πρέσα τη μία δραχμή σε δύο! Είμαστε κάπως αυτιστικοί. Το πρόβλημα της Ελλάδας και των άλλων περιφερειακών χωρών της Ευρωζώνης, συνολικά το εγχείρημα του ευρώ σκοντάφτει σ’ ένα «νέο γερμανικό ζήτημα». Χρειάζεται επανατοποθέτηση του ελληνικού ζητήματος στο πλαίσιο μιας αναγκαίας νέας πολιτικής της Ευρωζώνης. Το Μνημόνιο αντανακλά τον πανικό και τη στιγμιαία ισορροπία των εταίρων ενόψει της επαπειλούμενης άμεσης χρεοκοπίας της Ελλάδας τον Μάιο και πρέπει να αναθεωρηθεί το χρονοδιάγραμμα της εξωπραγματικής δημοσιονομικής προσαρμογής και της ανέφικτης ως προς το μέγεθός της «εσωτερικής υποτίμησης». Δεν μπορεί να είναι ανελαστικό, «βρέξει, χιονίσει, λιάσει» στην ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία. Λείπει ένα «αναπτυξιακό σοκ» και βέβαια πρέπει να προετοιμαστεί με «χαμηλή πτήση» κάτω από τα ραντάρ ο αναπρογραμματισμός της αποπληρωμής του χρέους. Μπορεί να φανεί αρκετή μια μετατροπή των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών μας στις κρίσιμες χρονιές σε ένα δεκαετές ομόλογο.
Θεωρείτε ότι δεν εισακούεστε από τον Πρωθυπουργό; Βλέπετε τον εαυτό σας στο κυβερνητικό σχήμα; Από τις συνεντεύξεις σας βγαίνει η αίσθηση ότι νιώθετε πως σας αφήνουν στο περιθώριο…
Όχι, το αντίθετο, η απόσταση από το «κάδρο» της εξουσίας σας διαβεβαιώνω ότι είναι προσωπική μου επιλογή. Όταν εκτίθεσαι με το Ε, Πρόεδρε και δεσμεύεσαι στο δημόσιο λόγο με συγκεκριμένες ιδέες δεν μπορείς να βρεθείς σε ένα κυβερνητικό σχήμα δίχως να έχεις λόγο στο «σενάριο», στη «σκηνοθεσία» και στην επιλογή των ρόλων ή όταν πολύ περισσότερο διαφωνείς. Δεν είμαι μυστικοσύμβουλος, advisor, κάνω δημόσια ζύμωση ιδεών και βέβαια στενοχωριέμαι επειδή ο Γιώργος Παπανδρέου και η ηγετική «ομάδα» αγνόησε τις έγκαιρες προειδοποιήσεις κινδύνου. Μακάρι να είχα τον πλούτο και την ελευθερία του «περιθωρίου», το οποίο είναι πολύ παραγωγικό σε ζοφερούς καιρούς. Εδώ φιλοδοξώ να γίνω Ευρικλής!
Ποια φράση κλειδί από τους Έλληνες σας έχει επηρεάσει περισσότερο;
«Όπως του διώξει ας κάνει, κι αμέριμνος στον όλεθρό του ας τρέξει» λέει ο Αισχύλος για την άτη του Αγαμέμνονα. Η Έβδομη Αίσθηση μας προειδοποιεί ότι η εξουσία έλκεται από την αυτοκαταστροφή της. 

Τρίτη 5 Οκτωβρίου 2010

Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2010

Η Εβδομη Αίσθηση

Η Έβδομη Αίσθηση έχει πάρει το δρόμο για το τυπογραφείο και θα κυκλοφορήσει τον Νοέμβριο. Μέσα από σπονδυλωτές περιπετειώδεις μικροαφηγήσεις, με τον «τρόπο» των Ελλήνων, το ψυχικό, πνευματικό και μυθολογικό τους βάθος, ρίχνουμε ένα καινούργιο βλέμμα στο παράδοξο της ανθρώπινης κατάστασης σε δύσκολους καιρούς.
 

Ο Επισκέπτης της Παρασκευής

Οι Παρασκευές του Μίμη στο τέλος μιας εβδομάδας χωρίς τελεία. Κάθε Παρασκευή 10 με 11 το πρωί στον Flash96, μαζί με την Κατερίνα Παναγοπούλου και τη Γιώτα Ηλιού.

Παρασκευή 23 Ιουλίου 2010

Ύβρις στην Αθήνα

(image©FT)
Βιβλία! Μια σπάνια και λιγότερο ακριβή απόλαυση στο  πρώτο καλοκαίρι της οικονομικής  χρεοκοπίας. Διαβάστε βιβλία που πλουτίζουν την ύπαρξη σας με τις ζωές των  άλλων, πολλαπλασιάζουν τις δυνατότητες  σας με αυτά που θα μπορούσαν να έχουν συμβεί και προετοιμάζουν τη μύηση σας στο απελευθερωτικό διονυσιακό πεσσιμισμό που περιλαμβάνει την Άνοδο και την Πτώση, την Ύβρι και τη Νέμεσι, τον Έρωτα και το Θάνατο, τον εντός μας Θνήσκοντα και Αναγεννόμενο "μικρό θεό". Τα πρόσωπα και τα έθνη όταν τα έχουν κάνει θάλασσα και οι ματαιότητες τους έχουν συντριβεί το ρίχνουν στο "διάβασμα". Στοιχίζει άλλωστε πολύ λιγότερο απ'ότι οι ψευδαισθήσεις τους.



Δευτέρα 12 Ιουλίου 2010

2015: Το Τρένο θα Σφυρίξει Τρεις Φορές

(image©FT)
“2015: Η πιο προβλέψιμη κρίση στην ανθρώπινη ιστορία - «Βαμπίρ και Κανίβαλοι»! Υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης η μεγάλη μάζα της μεταπολεμικής γενιάς του baby boom. Η πιο πολυάριθμη, απελευθερωμένη, μορφωμένη και υγιής γενιά που έκανε όμως τα λιγότερα παιδιά. Η ισορροπία ανατρέπεται.
      Οι  γέροι είναι πολύ σκληροί για  να πεθάνουν. Συνθήματα στους τοίχους: Grey Power! 65 = 45! Οι χήρες, η πιο ισχυρή εκλογική ομάδα, διεκδικούν το δικαίωμα στο παιδικό όνειρο των διακοπών δίχως τέλος.
    
Τρία  και Μισό Σενάρια για το 2015. Τρεις  ισορροπίες «δημιουργίας – καταστροφής».
  • Πρώτο, το καλό ή Καλύτερα Δεν Γίνεται αν σας αρέσει ο Τζακ Νίκολσον και η Έλεν Χαντ. Το Πρόγραμμα Σταθερότητας υλοποιείται. Η Ελλάδα ξαναβγαίνει ομαλά στις αγορές. Το χρέος προς το ΑΕΠ σταθεροποιείται στο 135% και αποκλιμακώνεται καθώς ξεκινά ένας νέος αναπτυξιακός κύκλος. Κοινό ευρωομόλογο. Ένα νέο τεχνολογικό big bang αρχίζει να σηκώνει την παγκόσμια οικονομία. Η άνοδος της ολικής παραγωγικότητας δημιουργεί νέο κοινωνικό πλούτο που φτάνει για όλες τις γενιές. Κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα υβρίδια ενός νέου ελληνικού καπιταλισμού πιο επιχειρηματικού, «πράσινου» και εξωστρεφούς, λιγότερο κρατικοδίαιτου, ολιγοπωλιακού, συντεχνιακού. Οι Νέοι Αργοναύτες της καινοτομίας και της ανατροπής προκαλούν το status quo των insiders στην οικονομία, την πολιτική, τον πολιτισμό. Αυτομετασχηματισμός του πολιτικού συστήματος. H Γενιά της Χιλιετίας δίνει ένα νέο τόνο.
  • Το Δεύτερο, μία από τα ίδια με μπόλικο σασπένς ή Οι Γέφυρες του Μάντισον αν γουστάρετε τον Κλιντ Ίστγουντ. Η Ελλάδα ζητάει από την τρόικα περίοδο χάριτος δύο χρόνων για την ολοκλήρωση του Προγράμματος και έχει προχωρήσει σε soft αναδιάρθρωση του χρέους με επιμήκυνση της διάρκειας ωρίμανσης των ομολόγων. Το δημόσιο χρέος βρίσκεται κάπου ανάμεσα στο 140% - 150% του ΑΕΠ. Η ανεργία προσεγγίζει το 20%. Αμφιβολία για τις αναπτυξιακές προοπτικές. Οι χαμαιλέοντες της προσαρμογής κυριαρχούν στην επιχειρηματικότητα: «Ας κουτσοπορευτούμε, λίγο από δω, λίγο από κει και μετά βλέπουμε». Κοινωνική και πολιτική κρίση δίχως ορατή διέξοδο. Εποχή της Great Instability στην παγκόσμια οικονομία.
  • Το Τρίτο, το χειρότερο ή αν προτιμάτε Η Μεγάλη Ανατριχίλα. Το aftershock απλώνεται σε όλη τη δεκαετία, ενώ στην Ελλάδα έχουμε καταραμένο συγχρονισμό όλων των δαιμόνων της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Σκηνικό Ημέρας Κρίσεως: Η Ελλάδα έχει τυπικά χρεοκοπήσει , το αρνητικό σπιράλ ύφεσης – υπερχρέωσης οδήγησε σε αναγκαστική αναδιάρθρωση του χρέους με haircut 40%. Κατάρρευση συστημάτων ασφάλισης και δημόσιας υγείας ενώ έχει αφελληνιστεί ο τραπεζικός κλάδος. Αυτοκαταστροφική έκρηξη όλων των αντιθέσεων. Εναλλαγή από σύντομες κυβερνητικές μεσοβασιλείες πριν την οριστική λύση. Πρώτη ανασύνταξη των δημιουργικών δυνάμεων της χώρας. Ελπίδα ότι χτυπήσαμε πάτο και αρχίζουμε την άνοδο με ορίζοντα το 2020. Οι ανισορροπίες στην ευρωζώνη εντείνουν την υπαρξιακή της κρίση. Η παγκόσμια φούσκα του δημοσίου χρέους σκάει, μολύνει το τραπεζικό σύστημα και ο πανικός μεταδίδεται από το Νότο της Ευρώπης στη Βρετανία και τις ΗΠΑ. Σενάριο διπλής βουτιάς (W) στην παγκόσμια οικονομία.
  • Τρία και Μισό Ομάδα Σεναρίων θεωρούμε τους απρόβλεπτους συνδυασμούς των τριών ή τις ακολουθίες συμβάντων άγριας αβεβαιότητας. Ραντεβού στα Τυφλά αν είστε θαυμαστές της Κιμ Μπάσιντζερ ή Τυφλή Στροφή του Όλιβερ Στόουν. Σενάρια tail risk, στην ουρά της καμπύλης των πιθανοτήτων. Δηλαδή συμβάντα πολύ μικρής πιθανότητας αλλά με κατακλυσμιαία επίδραση, θετική ή αρνητική.
      SOS διευκρίνιση: Τα σενάρια δεν είναι η προσομοίωση ή η πρόγνωση του άμεσου μέλλοντος. Είναι αφηγήσεις που ακονίζουν την ικανότητά μας να διακρίνουμε τις κυρίαρχες τάσεις, τις δυνάμεις, την πλοκή και το δράμα που ξετυλίγεται μπροστά μας.

      Το 2015 θα ξέρουμε αν το φιλμ της δεκαετίας θα είναι το Ψυχώ του Χίτσκοκ ή το Όλα Πάνε Καλά του Γκοντάρ ή αν ο G.A.P. ήταν ή όχι Ο Άνθρωπος που Έβλεπε τα Τρένα να Περνούν, αν η Γενιά Χ ή η Γενιά της Χιλιετίας θα είναι ή όχι Ο Νέος Κύκλος των Χαμένων Ποιητών.

Πέμπτη 8 Ιουλίου 2010

Τα σενάρια για το Ασφαλιστικό



Ομιλία στο Κοινοβούλιο κατά τη διάρκεια της συζήτησης για το σ/ν του Υπουργείου Εργασίας "Νέο Ασφαλιστικό Σύστημα".

Σάββατο 3 Ιουλίου 2010

Εφ' όλης της ύλης για το καλοκαίρι


Μια συζήτηση με τον Νίκο Χασαπόπουλο του "Βήματος" που αποτέλεσε τη βάση για το δημοσιεύμα της 4ης Ιουλίου.


Τι είναι αυτό που μας συμβαίνει;

Έχει ξεσπάσει στην Αθήνα το σύνδρομο «Ύβρις – Νέμεσις». Έχουμε κι άλλες νάρκες μπροστά μας.


Πώς σχολιάζεις το κοινωνικό κλίμα;

Έχει πέσει ο ουρανός στα κεφάλια όλων όσων δεν ήθελαν εδώ και χρόνια να δουν την οδυνηρή πραγματικότητα. Πρέπει να αντιδράσουμε θετικά με δημιουργική και αγωνιστική καρτερικότητα και όχι να αφεθούμε στην ψυχολογία της ερημοποίησης, την αξιοθρήνητη μανία να δείχνει ο ένας τον άλλον, την μικροκακορίζικη απελπισία ή ακόμα χειρότερα στην επιθυμία του ολέθρου και της αυτοκτονίας.


Έφυγες από την καθιερωμένη πολιτική με ένα βιβλίο το «ΜΕΤΑ». Επέστρεψες το 2004 κι έγραφες κάθε χρόνο ένα βιβλίο με διάφορες παραλλαγές στο ίδιο μοτίβο: την επερχόμενη μεγάλη οικονομική και κοινωνική κρίση. Από το "Βαμπίρ και Κανίβαλοι (2004) για την κατάρρευση του ασφαλιστικού μέχρι το "Ε, Πρόεδρε!" που αποτελεί μια ύστατη προειδοποίηση ενώπιον της χρεοκοπίας. Γιατί δεν εισακούστηκες από την ηγεσία;

Έπρεπε να είχα μάθει την τέχνη του εγγαστρίμυθου και να μη φαίνεται τίνος είναι η φωνή. Ο αγγελιοφόρος των κακών ειδήσεων δε γίνεται αρεστός και πιστευτός. Η ηγεσία θεώρησε πιο ασφαλή μέθοδο επιστροφής στην εξουσία το αιώνιο πινγκ – πονγκ με τη ΝΔ και τελικά υιοθέτησε με το ξέσπασμα της κρίσης το 2008 λανθασμένα σχήματα ανάλυσης και ερμηνείας. Μετά τη νίκη κάποιοι στο επιτελείο, όπως είπα στον Πρόεδρο, καταλήφθηκαν από την ψευδαίσθηση της παντογνωσίας και της παντοδυναμίας και ξόδεψαν, ψάχνοντας δεξιά και αριστερά, τις πρώτες Εκατό Ημέρες.


Για τον ανασχηματισμό

Και τυφλός να είσαι βλέπεις ποιοι κρίκοι υπολειτουργούν στη διεύθυνση και τη δομή της κυβέρνησης. Όμως είπα μπροστά στον Πρωθυπουργό ότι δεν πρέπει να σπαταλήσει τις σφαίρες του σε εύκολους μικρό – ανασχηματισμούς, αλλά να προχωρήσει στον κατάλληλο χρόνο σε μια αποφασιστική πολιτική πρωτοβουλία που θα δώσει ένα νέο κυβερνητικό σχήμα το οποίο θα διαφέρει από το σημερινό σε τρία θεμελιώδη σημεία: την αποτελεσματικότητα, τη διεύθυνση και την ευρύτερη αποδοχή και εμπιστοσύνη της κοινωνίας. Αυτή η απαίτηση θα κρίνει και τα πρόσωπα και τη δομή. Δηλαδή μια επικαιροποιημένη κυβέρνηση έκτακτης εθνικής ανάγκης όπως την έχω περιγράψει στο Ε, Πρόεδρε! που θα καλύψει έστω και καθυστερημένα το έλλειμμα εθνικού συναγερμού και θετικής προοπτικής στην ελληνική κοινωνία.


Για το ΠΑΣΟΚ;

Έχουν ξεχαρβαλωθεί οι αναφορές του. Έχει υποστεί μεταβολή στο γενετικό υλικό του. Βιώνει έντονα τη γενική κρίση εκπροσώπησης. Παπανδρέου άνοιξε τον κύκλο, Παπανδρέου θα τον κλείσει για να ανοίξει ο νέος κύκλος. Ας περάσουμε τον κάβο του φθινοπώρου, ας σταθεροποιηθεί το τελικό σχήμα της κυβέρνησης έκτακτης ανάγκης και σχετικά έγκαιρα πρέπει να ανοίξει ο διάλογος για τον αυτομετασχηματισμό και την ανασύνθεση του ευρύτερου χώρου της μεταρρυθμιστικής αριστεράς και κεντροαριστεράς δίχως θέματα και πρόσωπα ταμπού. Διαφορετικά θα εκφυλιστούμε σε κάτι σαν το Περονικό κόμμα που προμήθευε διαχρονικά με αξιωματούχους τον μηχανισμό της εξουσίας. Αναγκαστικά έχουμε κυβέρνηση μνημονίου αλλά δε σημαίνει ότι πρέπει να έχουμε και κόμμα μνημονίου. Χρειάζεται ένας νέος ορίζοντας.


Δεν είναι παράλογο μετά το Μνημόνιο διεθνείς αναλυτές και αγορές να ανακυκλώνουν τα περί αναδιάρθρωσης του χρέους;

ΟΧΙ, πολύ ορθολογικά θέλουν: Πρώτον, να τεστάρουν την ηγεσία της ευρωζώνης και να της επιβάλλουν να χρησιμοποιήσει άμεσα το «όπλο στο τραπέζι». Δηλαδή να συγκροτηθεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο με τα €750 δις και να αγοράσει με αντίστροφη δημοπρασία τα ελληνικά ομόλογα από τα χαρτοφυλάκια κυρίως των γαλλογερμανικών τραπεζών. Η Ελλάδα στην περίπτωση αυτή θα βρεθεί αντιμέτωπη βασικά με μοναδικό δανειστή της το Ευρωπαϊκό Ταμείο αν τυχόν επιχειρηθεί όπως φαντάζονται μια soft χρονική αναδιάρθρωση του χρέους. Δεύτερον, οι πιστωτές μας έχουν ομόλογα με διαφορετικές λήξεις και ορισμένοι από αυτούς έχουν ζωτικό συμφέρον να γίνει τώρα και όχι αύριο αυτή η συντεταγμένη χρονική επιμήκυνση της ωρίμανσης του χρέους. Οι ελληνικές τράπεζες αντίθετα έχουν συμφέρον από ότι φαίνεται να κρατήσουν τα ομόλογα μέχρι τη λήξη τους ελπίζοντας μετά από δέκα χρόνια σε καλύτερες μέρες.


Πώς βλέπεις τις προοπτικές στο άμεσο μέλλον;

Δουλεύω σε «τρία και μισό» σενάρια για την επόμενη πενταετία. Το πρώτο είναι το καλύτερο από τα δύσκολα σενάρια που έχουμε μπροστά μας. Η Ελλάδα ξαναβγαίνει ομαλά στις αγορές, ξεκινά ένας νέος αναπτυξιακός κύκλος ενώ στην ευρωζώνη σημειώνονται νέα βήματα ολοκλήρωσης. Κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα υβρίδια ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης πιο επιχειρηματικού, «εξωστρεφούς» και «πράσινου», λιγότερο κρατικοδίαιτου, ολιγοπωλιακού, συντεχνιακού. Αυτομετασχηματισμός του πολιτικού συστήματος.
Το δεύτερο, μια από τα ίδια, λίγο πάνω, λίγο κάτω. Η Ελλάδα ζητά από την τρόικα μια περίοδο χάριτος και συμφωνεί μαζί της σε μια επιμήκυνση της διάρκειας ωρίμανσης του χρέους που θα βρίσκεται μεταξύ 140% - 150%. Αμφιβολίες για αναπτυξιακές προοπτικές. Εποχή μεγάλης αστάθειας στην παγκόσμια οικονομία. Πολιτική και κοινωνική κρίση.
Το τρίτο το χειρότερο σημαίνει καταστροφικό συγχρονισμό όλων των δαιμόνων της ελληνικής και της παγκόσμιας οικονομίας που δημιουργεί γενικότερο σκηνικό «Ημέρας Κρίσεως». Καλύτερα να μην το περιγράψουμε αλλά να κάνουμε τα πάντα για να το αποφύγουμε.
Τέλος, υπάρχει και το τρία και μισό σενάριο που περιλαμβάνει απρόβλεπτα συμβάντα, αρνητικά ή θετικά.


Τι γίνεται με το ασφαλιστικό;

Τα κόμματα και τα συνδικάτα με τις ευλογίες της κοινωνίας έβαλαν εδώ και πολλά χρόνια στο ασφαλιστικό ένα διαβολικό στοίχημα. Επέλεξαν την αδράνεια και ρίσκαραν επικίνδυνα να το οδηγήσουν στο πρόχειρο πολεμικό χειρουργείο όπως συμβαίνει τώρα, για να αποφύγουν πριν δέκα δεκαπέντε χρόνια το εύλογο κόστος μιας πλαστικής επέμβασης. Επιβεβαιώθηκε δυστυχώς η πρόβλεψη του «Βαμπίρ και Κανίβαλοι» ότι το «σύστημα» επιλέγει αντικειμενικά την παθητική αναμονή της χρεοκοπίας ώστε σε συνθήκες επικίνδυνης κλιμάκωσης του χρέους και κατάρρευσης της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας να ρίξουν την ευθύνη των αναγκαστικών εκτάκτων μέτρων στις Βρυξέλλες. Τότε δεν υπήρχε η τρόικα.


Πώς κρίνετε την ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας;

Επέδειξε θάρρος, οίστρο μεταρρυθμιστικό, αλλά ξεκίνησε με άδεια χέρια αφού δεν διέθετε, όχι με δική της ευθύνη, καμία σοβαρή οικονομική, κοινωνική και δημογραφική χαρτογράφηση, καμία αξιόπιστη ολική αναλογιστική μελέτη και προχώρησε δίχως τα ενδεχόμενα σενάρια, δίχως να παρουσιάσει στο λαό τις πιθανές βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις και τελικά δίχως την αναγκαία πολιτική και κοινωνική συναίνεση. Έτσι, όταν βρεθήκαμε στο χείλος της χρεοκοπίας η ατζέντα για το ασφαλιστικό της επόμενης τριακονταετίας εγκλωβίστηκε στις αναγκαστικά βιαστικές συμφωνίες με την τρόικα που έχουν το πολύ πεντάχρονο ορίζοντα.


Έστω σε αυτή τη μορφή, δεν είναι βιώσιμο το ασφαλιστικό;

Αγοράζουμε χρόνο μέχρι μια λιγότερο ενοχική από μας ομάδα πολιτικών και συνδικαλιστών να καταλήξει με τη συμμετοχή της κοινωνίας στην τελική λύση της επόμενης τριακονταετίας. Με ορισμένα «αν» αποφεύγουμε με το νέο σύστημα τη βέβαιη χρεοκοπία του προηγούμενου συστήματος μετά το 2015. Ωστόσο, αν επικρατήσει το χειρότερο σενάριο για την επόμενη πενταετία, το οποίο έχει σχετικά λίγες πιθανότητες, η βιωσιμότητα και αυτού του συστήματος δεν είναι εξασφαλισμένη. Σημειώστε ότι το μεσοπρόθεσμο «μυστικό» του ασφαλιστικού βρίσκεται πολύ πέρα από τον πυρήνα του, δηλαδή τα όρια ηλικίας και το επίπεδο των συντάξεων. Εκεί εξαντλήθηκαν οι εφεδρείες. Τα κλειδιά σε μια κοινωνία που γερνά και στα επόμενα πέντε δέκα χρόνια θα συνταξιοδοτήσει μαζικά τη δική μου γενιά είναι βασικά τρία: η ολική παραγωγικότητα της εργασίας, το νέο αποθεματικό και η αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους. Και στα τρία η προηγούμενη δεκαετία παίρνει τραγικά χαμηλό βαθμό. Να δούμε λοιπόν τι θα κάνουμε με την επόμενη.


Να το κάνουμε λιανά αυτό για την παραγωγικότητα της εργασίας;

Ο δυνητικός κοινωνικός πλούτος που χρειαζόμαστε για να καλύψουμε τις υποχρεώσεις μας στους συνταξιούχους, να επενδύσουμε στη νέα γενιά και να αποπληρώσουμε τα χρέη μας, προκύπτει σε τελική ανάλυση από έναν πολλαπλασιασμό: πολλαπλασιάστε τον αριθμό των απασχολούμενων επί το συνολικό όγκο της δια βίου εργασίας του καθενός (μέσος όρος) επί τη μέση παραγωγικότητα της εργασίας. Έχουμε μικρό περιθώριο αύξησης των δύο πρώτων αριθμών λόγω γήρανσης της κοινωνίας, έστω και αν αυξηθεί το ποσοστό απασχολούμενων με την προσθήκη νέων, γυναικών και άτομα άνω των 50 ετών ή με την παράταση του εργασιακού βίου. Συνεπώς το βασικό στοίχημα δίνεται στην αύξηση της μέσης παραγωγικότητας της εργασίας η οποία βεβαίως προσδιορίζεται από πολλούς παράγοντες όπως η γνώση, η τεχνολογία, η αποτελεσματικότητα της αγοράς εργασίας και γενικά από την περιρρέουσα κοινωνική και πολιτισμική ατμόσφαιρα που ευνοεί και ανταμείβει την αποδοτική εργασία. Δηλαδή από ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης. Είχα υπολογίσει το 2000, ότι αν είχαμε το μαγικό 3% στην αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας κατά επόμενα 20 χρόνια σε όλον τον ανεπτυγμένο κόσμο, θα καταφέρναμε να τα βγάλουμε πέρα. Πρέπει να υπογραμμίσω ότι η γήρανση της κοινωνίας επιδρά διπλά αρνητικά και στο ποσοστό απασχόλησης αλλά και στην παραγωγικότητα της εργασίας σε μια σειρά επαγγελματικών κλάδων.


Τι εννοείτε νέο αποθεματικό;

Το 2000 είχα διατυπώσει την πρόταση για ένα Εθνικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης των Γενεών, το οποίο θα στήριζε το ασφαλιστικό σύστημα στη δυσκολότερη καμπή του, ιδιαίτερα κατά τη μετάβαση στο νέο σύστημα ώστε να μην ανατραπεί ο προγραμματισμός της ζωής των ανθρώπων όπως συμβαίνει σήμερα και να κατανεμηθούν δικαιότερα τα βάρη ανάμεσα στις γενιές. Θα ήταν ένα κρατικό επενδυτικό fund, τύπου sovereign wealth fund όπως είναι γνωστά σήμερα. Στο ενεργητικό του θα περνούσαν όλα τα μία και έξω (one - off) έσοδα του δημοσίου (δημοπρασίες αδειών τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών, εταιριών κινητής τηλεφωνίας, κτλ), μέρος της "πράσινης" φορολογίας, τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων στο σύνολο τους και το μεγάλο μέρος της ακίνητης περιουσίας του δημοσίου και της εκκλησίας. Καρικατούρα αυτής της πρότασης είναι η υιοθέτηση της από την κυβέρνηση Καραμανλή το 2008 (νόμος Πετραλιά) που σμίκρυνε τη σημασία της.
Το ενεργητικό αυτού του Εθνικού Κεφαλαίου, αυτόματα θα αποτελούσε εθνική αποταμίευση και θα καταγράφονταν ως μείωση του δημοσίου χρέους. Τα επιχειρήματα διαδοχικών κυβερνήσεων για τη μη υλοποίηση της πρότασης είναι πως τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων θα πήγαιναν για μείωση του χρέους. Τα αποτελέσματα είναι πλέον ορατά στον καθένα. Την πρόταση αυτή την υιοθέτησε ο Γιώργος Παπανδρέου πριν τις εκλογές του 2007.

Σαμαράς;

Κρίμα, τον περίμενα καλύτερο. Έχει την αυταπάτη ότι θα παιχτεί ακόμα μια φορά το παλιό παιχνίδι ΠΑΣΟΚ – ΝΔ. Αλαλάζον κύμβαλο ο πολιτικός του λόγος!


Τα κόμματα της αριστεράς;

Το αρνητικό σπιράλ της χρεοκοπίας της χώρας δεν έχει μόνο τη σφραγίδα των δύο κομμάτων εξουσίας που είναι κυρίαρχη, αλλά όλων των δυνάμεων της αντιμεταρρύθμισης και της στασιμότητας. Είναι παράδοξο κόμματα της αριστεράς να συμπεριφέρονται σε βασικούς τομείς της κοινωνίας ως υπερασπιστές του status quo. Ελπίζω να μην έχουν υιοθετήσει οριστικά το δόγμα «όσο χειρότερα τόσο καλύτερα». Ακόμα και στις πιο δογματικές της φράσεις η ελληνική αριστερά είχε μια πολιτική συμμαχιών και αναζητούσε μια θετική διέξοδο.


Η ίδρυση κόμματος από τις ανανεωτικές δυνάμεις;

Εύχομαι να συμβάλλει στην ανασύνθεση της δημοκρατικής αριστεράς.


Θα σε δούμε στην κυβέρνηση;

Προεκλογικά δήλωσα ότι λόγω της ιδιοσυστασίας μου στην πολιτική, είναι εξαιρετικά δύσκολο να είμαι μέλος μιας κυβέρνησης αν δεν έχω συμμετάσχει στο «σενάριο», την «σκηνοθεσία» και το «μάνατζμεντ». Είχα δίκιο αφού τελικά η κυβέρνηση, ειδικά τους πρώτους κρίσιμους μήνες, κινήθηκε σε εντελώς διαφορετική τροχιά από το Ε, Πρόεδρε!